Hoe zit het met de aansprakelijkheid in een overheidsopdracht?

Aansprakelijkheid: het blijft een hot topic tijdens contractonderhandelingen.

Bij overheidsopdrachten is dat niet per se anders.

Omwille van het belang van de continuïteit van de dienstverlening van de overheid, voorziet de regelgeving overheidsopdrachten standaard in een onbeperkte aansprakelijkheid. Ik weet het: menig ondernemer krijgt een lichte paniekaanval wanneer hij/zij dit nu leest.

De standaardregeling is de onbeperkte aansprakelijkheid voor de opdrachtnemer. Dit betekent dat de leverancier, dienstverlener of aannemer die een overheidsopdracht uitvoert, volledig verantwoordelijk is voor eventuele schade of tekortkomingen die voortvloeien uit de uitvoering van de opdracht. Die schade omvat niet alleen directe schade, maar ook indirecte en gevolgschade. Deze strenge aansprakelijkheidsregeling dient ter bescherming van de belangen van de overheid en haar burgers, en zorgt ervoor dat de dienstverlening van de overheid te allen tijde gewaarborgd blijft.

Concreet wil “onbeperkte aansprakelijkheid” dus zeggen dat de leverancier of aannemer die een overheidsopdracht uitvoert, volledig verantwoordelijk is voor eventuele schade of tekortkomingen die voortvloeien uit de uitvoering van de opdracht. Dit omvat niet alleen directe schade, maar ook indirecte en gevolgschade. In de praktijk zullen dus naast deze onbeperkte aansprakelijkheid ook bepaalde verzekeringseisen opgelegd worden in de opdrachtdocumenten. Het heeft immers weinig zin dat een ondernemer wel aan te spreken is over de schade die hij veroorzaakt heeft, als hij de schade vervolgens niet kan betalen…

Belangrijk om te weten is dat de overheid er voor kan kiezen af te wijken van deze “standaard-regeling”.

De aanbestedende overheid kan er dus voor kiezen een soepeler aansprakelijkheidsregime op te nemen in haar opdrachtdocumenten. In bepaalde opdrachten is het bv. nodig dat de dienstverlener samenwerkt met de overheid, in één team en dan zal het maar logisch zijn dat de dienstverlener niet alle aansprakelijkheid op zich moet nemen. Ook bv. bij beperktere opdrachten is het aan te raden om het strenge aansprakelijkheidsregime te beoordelen in functie van de complexiteit en risico’s van de opdracht? Een onbeperkte aansprakelijkheid vertaalt zich immers meestal in een ingecalculeerd risico beheer dat bijkomende kosten veroorzaakt.

Wanneer het dus niet absoluut noodzakelijk is om een onbeperkte aansprakelijkheid op te leggen, zal het dus in het voordeel werken van zowel aanbestedende overheid als onderneming om een beperking van aansprakelijkheid te voorzien in de opdrachtdocumenten. Een afweging die m.i. minstens gemaakt moet worden gelet op het proportionaliteitsbeginsel.

Vragen, opmerkingen? Mail naar info@minro-legal.be